Kredi Politikaları
Son dönemde, BDDK’nın tüketici kredi taleplerini kontrol altına amacı ile ilgili uyguladığı politikaları hepimiz yakından takip ediyor ve basından izliyoruz. Cari açıktaki büyüme ve tüketici kredileri ilişkisi gündeme getirilmekte ve bu nedenden dolayı bankaların birazda olsa frene basmaları, bu yolla da kredilerin büyümesinde yavaşlama görülmesi isteniyor.
Bu anlayıştan yola çıkarak, ilk yapılan uygulama, bankaların zorunlu karşılık oranlarının %1 den %4 e yükseltimesi olmuş ve bu uygulama bankaların faiz arttırma eğilimine geçmelerine sebebiyet vermiştir.
Kredi piyasasını soğutma ve bu yolla dolaylı olarak cari açığa müdahale etmek, biran önce uygulanması gereken en önemli çözüm olarak gündemimizde tartışılmakla beraber hangi kredilerin bu konuya dolaylı-dolaysız etkisi olduğu veya olmadığı iyi etüt edilmelidir inancındayım.
Cari açığı dolaylı yoldan negatif olarak etkileyebilecek krediler olabileceği gibi uzun vadede ülke ekonomisine katkıda bulunan kredilerinde ayrıştırılması gerekiyor.
Bizim inancımız, ihtiyaç kredileri kriterlerinin bankalar gözetiminde daha da sıkılaştırılması korkulan balonun oluşumunu asgari seviye tutacak ve kredibilitesi uygun müşterilerin hakettikleri faiz oranlardan daha yüksek oranlar ile karşı karşıya gelmelerini önleyecektir.
Taşıt kredilerinde ise, faizlerin yükseltilmesindeki amaç, cari açığa pozitif etki sağlama nedeninden dolayı, yabancı oto ithalatına olan talebin kısıtlanmasını hedefleyeyebilir ve belki banka tarafında müşteri talebini azaltabilir, ancak bu sefer kredi ihtiyacı olan müşterilerin daha çok özel finansman kuruluşlarına yönelmelerine sebebiyet verecektir.
Mortgage kredilerinde ise tartışılmaz bir gerçek var ki bu Mortgage’ın 100 lerce sektörü harekete geçirdiği, dinamizm kazandırdığı ve istihdam ortamı yarattığıdır.
İnşaat sektöründen finansal piyasalara, üretim sektöründen ülkemizin varlık değerinin artmasına, kentsel dönüşüm projelerinden bu alanda faaliyet gösteren özel ve özellikle kamu yetkili kurumların modernizasyonuna ve tabi birçok sektörde istihdam olanakları ile ülke ekonomisini besleyen çok büyük gücü olan bir sektörden bahsediyoruz.
Ayrıca tüketici bilincini oluşturan ve bu sayede haklarını koruyan, ruhsatlı yapıların oluşmasına katkıda bulunan bir sistemdir bu.
Şu anda tüketiciye sunulan kredilerin iyi anlaşılarak piyasalara iyi adapte edilmesi gerekmektedir. Kredilerin ayrıştırılması ve maliyet farklılaştırılması şarttır.Kredibilitesi düzgün kişilerin uygun ödeme koşulları ile bu kredileri almaları gerekir.
Bu sektörde bir balonun oluşması, kredi piyasalarının kontrolsüzce büyümesi gibi kaygılar, ne kadar sadece faiz arttırımına gitme ve/veya KKDF, BSMV gibi vergilerin arttırılması ile önlenilmeye çalışılsa ve bir ölçüde başarılı olunsa da, bunun bedelini yüksek faiz ve vergi farklarından doğacak yüksek ödemelerle yine tüketiciye mal olacaktır.
Çok ünlü bir ekonomistin söylediği bir söz var ve bu söze eklenecek başka birşey göremiyorum:
“Menkul kıymetleştirme yapmamış ülkeler geri kalmış ülkelerdir”
Artık İstanbul’un uluslararası finans merkezi olması gerektiğinin konuşulduğu bu günlerde, bu alanda birtakım ciddi adımların atılması da gerekmektedir.Yabancı yatırımcıyı da Türkiye’ye çekmek, ekonomik istikrara artı olarak finans piyasalarının derinleşmesi ve yine bu alanda yeni sağlıklı oluşumların meydana gelmesi ile olacaktır.
Türkiye’de düşünce olarak eski, faaliyet alanı olarak yeni olan Mortgage Brokerlığı/Kişisel Kredi Danışmanlığı sektörü, yetkili mercilerce belirlenecek lisanslama ve yönergeler çerçevesinde oluşacak yeni yapılanmalar bu sektör içerisinde etkin rol almalıdır.
Bu tüm gelişmiş piyasalarda ihtiyaç duyulan ve bu ihtiyacı karşılayan katalizör görevi gören ciddi bir hizmet sektörüdür.
Müşteri ve Bankalar arasındaki doğru iletişimi sağlayan bu hizmet alanı, hangi müşterinin ne ihtiyacı olduğunu, bu ihtiyaç için doğru adresin neresi olduğunu, ödeme/kredi ve kredi/değer rasyolarını etkin şekilde fizibilite edebilen özetle müşteri riskini minumuma indirgeyen profesyonel bir hizmet modelidir.
Bu sektörün doğru temeller üzerinde inşaa edilmemiş olması başka sakıncalarda doğurmaktadır.
Yasalara veya bir merciye bağlı olmadan ve bu ihtiyacı karşılamak amaçlı çarpık oluşumlara da ortam hazırlamaktadır. Alternatif seçenekler arayan müşteriler, profesyonel servis verdiklerini ve müşteriye fayda sağlayacaklarını iddia eden bu oluşumlara yönelmektedirler. Ve bu vakaların sayısıda hiç az değil.
Bir anlamda bu oluşumların, vatandaşımızı mağdur eden ve sektörümüze zarar veren bu yapıların, resmi brokerlık yasaları ve lisanslamaları ile, büyük ölçüde engellenmesi ve devredışı bırakılması gerekmektedir.
Gelişen Türkiye’mizde, zaman içerisinde belli bir büyüklüğe ulaşmış şirketler, her faaliyet alanını kendileri kontrol etmenin verimsizliği ve maaliyetini artık görmüşler; alanında uzmanlaşmış, kendilerine profesyonel hizmet verebilecek ve müşteri memnuniyetini arttıracak işbirliklerine gitmeye yani bu servisleri dış kaynaklandırarak vermeye başlamışlardır.
Bankalar tarafında, bir İnsan Kaynakları, teknoloji, değerleme, sigorta, müşteri kanalları oluşturma destek hizmetlerinin hatta güvenlik ve temizlik hizmetlerinin bile dış kaynaklandırıldığı düşünülürse, Türkiye’de en büyük sektörlerden biri haline gelen krediler alanında da uzman yapıların bu işleyiş içerisinde etken olarak yer almaması söz konusu olamaz.
Benzer bir sektör olan Sigortacılık sektöründe olduğu gibi…
Bu tür profesyonel danışmanlık hizmetleri, hem tüketiciye hem tüketici finansman kuruluşlarına hem de sektörün gelişimine büyük fayda sağlayacaktır.
Bütün temennimiz, bu girişimlerin gerekli merciler tarafından biran önce başlatılması ve bu sektörün hakettiği uluslararası standartlara ulaşmasıdır. Bu konu da MMI Mortgage Group olarak üzerimize düşen bu büyük görevi yerine getirmek ve fayda sağlamak hedefimizdir…
Saygılarımla.
S. Alp Demirler
Genel Müdür
MMI GROUP
